Johan van Grinsven

Auckland. Daar begint de met verwachtingen beladen tocht door Nieuw-Zeeland. Verwachtingen, omdat dit voor Nederlanders nu eenmaal de andere kant van de wereld is. Een matineuze aankomst in de City of sails; per hoofd van de bevolking zijn hier meer boten dan in elke andere havenstad ter wereld. Ook al oogt Auckland nergens als een metropool, toch is het de grootste stad van het land en de officieuze hoofdstad. Maar dat laatste zullen de inwoners van de echte hoofdstad Wellington, op de zuidpunt van het Noordereiland gelegen, natuurlijk ontkennen.

De route die voorligt op het Noordereiland - Auckland, Hamilton, Rotorua, door het Tongariro Nationaal Park en omlaag naar Wellington - lijkt een peulenschil. Maar Nieuw-Zeeland is zes keer zo groot als Nederland, dus afstanden tellen hier. Daarentegen telt het land maar zo'n 3,5 miljoen inwoners. Zo'n dertien mensen per vierkante kilometer, tegen de 370 die samengepakt leven in Nederland.
Dat verklaart mede waarom zoveel landgenoten geëmigreerd zijn naar de onderkant van de wereld. Ze vertellen het je zelf, ongevraagd, in een wegcafé, op een markt, overal: de ruimte en de persoonlijke vrijheid waren onweerstaanbaar. De Nederlandse inbreng is hier duidelijk aanwezig. Neem het telefoonboek van Auckland, sla een willekeurige bladzijde op en daar prijkt de Windmill Bakery naast Windmill Cheese & Dutch Delicatessen; pagina's vol Nederlandse namen als Jansen, Janssen en Janssens, De Jong, De Groot, De Jager en Van Boekhout.

Groen en ruim
Auckland is dan ook een grote stad, telt zo'n miljoen inwoners, ofwel bijna eenderde van de Nieuw-Zeelandse bevolking. Daarom heeft Auckland alles wat een grote stad moet hebben: theaters, musea, parken, uitgaansgelegenheden, interessante bouwwerken, oud en nieuw. Maar Auckland oogt niet als een willekeurige West-Europese metropool. Dat komt vooral omdat de woonwijken er groen en ruim zijn; de woningen zijn net als overal in dit land veelal vrijstaand. Alleen Auckland's centrum toont de nodige hoog-oprijzende architectonische hoogmoed. In het weekeinde zwermen de stedelingen uit; er zijn nogal wat 'attracties' in de omgeving, waaronder stranden en bossen. Te veel toeristen arriveren op het vliegveld van Auckland en beginnen daarna snel aan hun vakantie, de grote stad uit, de natuur in, daarvoor zijn ze gekomen naar dit land in de Stille Zuidzee. Maar daarmee doen ze de stad groot onrecht.

Tegendraads
Als het winter is in Nederland, zomert het in Nieuw-Zeeland. Het verkeer is al even tegendraads, links dus. Maar de bewegwijzering en het wegennet zijn piekfijn; zelf rijden is hier een plezier. Ook al omdat de toerist een route kan uitstippelen langs intrigerende plaatsen waarvan het uitspreken van de naam alleen al een feest is. Luister maar: Ngaruawahia, Putaruru, Whakarearewa, Taihape, Magaweka, Paekariki. Gewoon eens afbuigen en aan hun lokroep gehoor geven. Niet vanwege grote attracties, gewoon om te zien hoe mensen leven op het uitgestrekte platteland.
Van Auckland naar Hamilton. Onderweg is er ruimte en tijd genoeg om indrukken te laten bezinken. Wie goed observeert en de tijd heeft om met de - uiterst vriendelijke - mensen te praten, valt het snel op dat Nieuw-Zeeland niet het land van melk en honing is dat velen er in zien. Zeker, de houten huizen hebben grote tuinen en lijken van de buitenkant charmant, maar kennen hun beperkingen. Zeker in de winter. Een Nederlandse emigrant: „Je snapt niet dat mensen hun huizen op slot doen. De muren zijn van hout, met aan de binnenkant een gipswandje er tegen. Twee keer stampen en je voet gaat er dwars doorheen. En slecht warm te stoken in de winter”.
Langs de weg veel eenzame boerderijen en verrassend veel Hollandse koeien in de wei. De dorpen op het platteland ogen daarentegen weer erg Amerikaans. Eén brede hoofdstraat, met aan weerskanten van de straat parkeerhavens. Overal staan oude auto's geparkeerd. In elk dorp vind je wel enkele tweedehandszaken, in kleding, gereedschap, vanalles. Afgetrapte voetbalschoenen staan er, maar tien dollar goedkoper dan een nieuw paar. Hier wordt niets afgeschreven. ’Zeker op het platteland zijn mensen altijd bezig met handelen', hoor je hier.

Wellington
Het Noordereiland is op en Wellington is bereikt. De hoofdstad. Regeringszetel. Yuppenbars en trendy eetcafés, gehaaste inwoners gekleed volgens de laatste mode, bliep-bliep-bliep zingen ook hier de mobiele telefoons. De eerste reactie is: terug, de weidse ruimte en de natuur weer in. Maar wat voor Auckland geldt, geldt ook voor Wellington: een snelle vlucht doet de stad groot onrecht.
Wellington is een intieme stad. Wie er op pad gaat, krijgt fraaie uitzichten in de schoot geworpen, zeker voor wie met een van de trammetjes naar een hoger gelegen stadsdeel kruipt. De haven, uiterst diverse architectuur, het groen in de stad, de uitgezette wandelroutes, musea, waaronder het fraaie nieuwe Museum of New Zealand, gerenommeerde kunstgaleries en diverse etnische culturen maken dat de stad voor iedereen wat te bieden heeft. En zo hoort een hoofdstad ook te zijn: een afspiegeling van het hele land.

De tocht over het Zuidereiland is eigenijk een smokkelroute. Want die voert van Nelson, via allerlei wijngaarden - een tractatie voor wijnliefhebbers - naar het fraaie Abel Tasman National Park en vervolgens naar Greymouth waar de auto blijft staan en het per trein verder gaat naar Christchurch. Dus dat is halverwege het eiland, dat onder de denkbeeldige lijn die ik trek nog vele bekoringen kent zoals Mount Cook National Park, Pancake Rocks, gletsjers en Milford Sound.

Dat afsnijden gaat per comfortabele trein, met de TranzAlpine. Die rit wordt geafficheerd als One of the World’s Great Journeys. Het is een mooie rit, dat zeker. Maar voor bezoekers van Alpenlanden niet per se verrassend. Ook hier zijn de panorama’s mooi en tegelijk zo vertrouwd.
Vanuit het uiterst sfeervolle Christchurch, dat alleen al een verblijf van enkele dagen rechtvaardigt, gaat het per vliegtuig naar Auckland en terug naar Europa. Een lange reis, die in totaal 36 uur duurt, van hoteldeur tot huisdeur.