Johan van Grinsven

De Hel is gewoon een café in Gent

Patershol
Gent ontworstelt zich langzaam aan het imago van bezwaarde stad. De wijk Patershol, waar het middeleeuwse stratenplan nog altijd intact is, bloeit als nooit tevoren. Tot voor een dikke tien jaar woonde hier 'het laatste van de samenleving'. Nu zijn er sociale huurwoningen, de panden zijn opgeknapt, er zijn modieuze restaurants, cafés en winkels gekomen. De wijk is in trek bij Gentenaren en een trekpleister voor toeristen. Het is een blijk van de nieuwe beloften die in de oude stad besloten liggen.
Toch ontkomt iemand die de stad wil doorgronden niet aan een voortdurende afwisseling van bewondering en verwondering. Neem het Klein Begijnhof aan de Lange Violettenstraat, een van de drie begijnhoven in de stad. Net over de rand van het centrum gevallen. En mede daardoor een onaardse oase van rust. Zes begijntjes wonen er nu nog in het grote, ommuurde complex, waar al sinds 1234 vrouwen een godsvruchtig leven doorbrengen. Het begijnhof biedt een bevroren beeld van een voorbije tijd; de rust rond het grasveld, de bomenrij, de net iets te imposante kerk, de kinderkopjes waar de voegen al jaren tussenuit gespoeld zijn. Maar vooral de tientallen leegstaande huisjes achter muren en kromgetrokken poortjes. Nu zijn duiven er de enige bewoners.
Net als op veel andere plaatsen in de stad, droomt de beschouwer hier met gemak de verdwenen schoonheid van het gehavende complex terug, maar tegelijkertijd kan hij de ogen niet sluiten voor de nachtmerrie die verpaupering heet. De gemeentelijke Dienst Monumentenzorg en Stadsarcheologie probeert sinds enkele jaren, met steeds meer succes, de verantwoordelijken voor dit soort taferelen een geweten te schoppen.
Het lijkt een tegenspraak, maar in die afwisseling van schoonheid en lelijkheid, van behouden historie en verval, ligt de diepere aantrekkingskracht van Gent. De stad kent extremen die haar spannend maken. En die verwachtingen scheppen voor de toekomst. Brugge mag dan een prentje van een oude stad zijn, Gent is als een prisma­kijker. Het beeld verandert voortdurend.

Kunst en bier
In de schaduw van die oude gebouwen verrast Gent ook op een andere manier. Bijvoorbeeld door het Museum voor Sierkunst aan de Jan Breydelstraat, een van de achttien musea die de stad telt. Dat heeft sinds mei een nieuwe aanbouw. Het oude deel staat bol van oude interieurstukken, onder meer uit de tijd van rococo, renaissance en barok. Indrukwekkend zeker, maar ook een weinig slaapverwekkend. Daarachter in een vleugel met toegepaste kunst - design heet dat tegenwoordig - spatten de felle zuurtjeskleuren van de Memphis­ontwerpen als neonreclames uit de lichte ruimten. Stofnesten worden hier binnen enkele seconden uit de geest gepoetst. Een feller contrast en grotere eenheid zijn nauwelijks denkbaar.
In een slaperige woonwijk buiten het centrum is café De Hopduvel verstopt in een anonieme huizenrij aan de Rokerelstraat. Meer dan tweehonderd verschillende soorten bier worden geschonken in dit café van Toon en Miek Denooze. Vooral de binnentuin valt op. Die is groot, groen en opvallend rustig. Een soort begijnhof voor bierdrinkers. Een groot verschil met de luidruchtige cafés in het centrum. De vele verlokkingen zijn verstopt in Gent. Ze zoeken is de moeite waard. Want niets is bevredigender voor een bezoeker, dan een stad veroveren die zich niet op een presenteerblaadje aanbiedt.